در چند روز گذشته مرکز پژوهشهای مجلس گزارشی با عنوان «بررسی وضعیت سازمان تأمین اجتماعی و ضرورت اصلاحات بنیادی در آن» در 76 صفحه منتشر کرده است که ابتدا به تشریح ریشههای بحران در سازمان تأمین اجتماعی پرداخته و سپس به بررسی راهکارها میپردازد.
این گزارش ریشههای بحران فعلی تأمین اجتماعی را در موارد زیر دانسته است:
- تحولات جمعیتی (سالمندی جمعیت)
- قوانین و مقررات تعهدآور و مغایر با اصول و قواعد بیمهای
- فرسوده بودن قانون کنونی و تغییرات نامناسب آن
- تحمیل طرحهای حمایتی در قالب بیمهای بدون تأمین بار مالی
- عدم پرداخت تعهدات قانونی دولت (افزایش بدهیهای دولت)
- ناکارآمدی سازوکار لازم برای دریافت حق بیمه براساس دستمزد واقعی
- نرخ جایگزینی بالا (نرخ جانشینی بالا به معنای افزایش مصارف صندوق است و نیازمند افزایش منابع برای ایجاد تعادل است. ازاینرو باید به تناسب این نرخ جانشینی، حق بیمهها افزایش یابد.)
- سرمایهگذاری ناکارآمد
- افزایش هزینههای درمان
- وضعیت اشتغال و آثار متغیرهای اقتصادی
- عدم مدیریت صحیح در سازمان تأمین اجتماعی و مداخلات دولت
- افزایش بازنشستگیهای پیش از موعد
- تغییر در بازار کار و عدم انطباق سازمان با آن
در مورد هزینههای درمان در این گزارش آمده است:
آمارهای مالی طرح حاکی از آن است که هزینههای درمان سازمان تأمین اجتماعی در سال 1392 بالغ بر 7.7 هزار میلیارد تومان بوده است که این رقم در سال 1393 به رقم 11.8هزار میلیارد تومان و در سال 1395 به 19.6 هزار میلیارد تومان رسیده است. از علل اصلی این افزایش هزینهها میتوان به افزایش هزینههای ناشی از اجرای طرح تحول سلامت، افزایش قیمت اقلام وارداتی نظیر تجهیزات پزشکی، دارویی، رشد تعداد بیمهشدگان و راهاندازی مراکز جدید و ... نیز اشاره کرد. نمودار 12 روند مصارف درمان را از سال 1384 لغایت 1395 نشان میدهد. در جدول 12 منابع و مصارف بخش درمان سازمان تأمین اجتماعی آورده شده است. همانطور که ملاحظه میشود از سال 1393 مصارف بر منابع پیشی گرفته است به نحویکه در سال 1395 سازمان با کسری حدود 4100 میلیارد تومانی در این بخش مواجه شده است.
منبع: «بررسی وضعیت سازمان تأمین اجتماعی و ضرورت اصلاحات بنیادی در آن»